عرفان
خداگرایی پیش از تولد
در آن روزهای سخت و مصیبت بار آغاز بعثت رسول اکرم صلی الله علیه و آله که از هر طرف، فشارهای اقتصادی و اجتماعی و روانی به خانواده پیامبر صلی الله علیه و آله تحمیل میشد، و دروغگویان بی پروا و بت پرستان بیایمان، دعوت الهی رسول خدا را تکذیب مینمودند، حضرت خدیجه نگران آینده و تنهایی پیامبر صلی الله علیه و آله، و نیز نگران مصیبتها و چگونگی مقابله با انواع تهاجمات قریش بود.
او، دلتنگ و مضطرب نشسته بود که صدای دلنوازی او را آرامش بخشید، فاطمه زهرا علیهاالسلام در شکم مادر، به دلداری مادر پرداخت و فرمود:
«قالت: یا اماه لا تحزنی و لا ترهبی فان الله مع ابی»،
مادر جان! اندوهگین و مضطرب نباش زیرا پروردگار جهانیان یار و یاور پدرم رسول الله صلی الله علیه و آله میباشد. (1) .
خداگرایی فاطمه علیهاالسلام در سنین کودکی
روزی که حضرت خدیجه علیهاالسلام از دنیا رفت، حضرت زهرا علیهاالسلام به دور پدر میچرخید و میپرسید:
«قالت: یا أبة أین امی»،
پدر جان، مادرم کجاست؟
جبرئیل علیه السّلام فرمود: یا رسول الله! سلام ما را به فاطمه برسان، و به او اطلاع بده که مادرش خدیجه در خانههای بهشتی با آسیه و مریم زندگی میکند.
وقتی این بشارت را حضرت زهرا علیهاالسلام شنید، فرمود:
«قالت: إن الله هو السلام و منه السلام و الیه السلام»،
به درستی که خدا حقیقت سلام است و از اوست سلام و سلام به سوی اوست. (2).
عرفان فاطمه (س) از زبان علی علیه السّلام
پیامبر صلی الله علیه و آله پس از ازدواج حضرت علی علیه السّلام و فاطمه علیهاالسلام، و سپری شدن مراسم عروسی، ابتدا از علی علیه السّلام پرسید: همسرت فاطمه علیهاالسلام را چگونه یافتی؟
امام پاسخ داد:
«نعم العون علی طاعة الله»،
خوب یار و یاوری است در اطاعت کردن از خدا.
سپس از دخترش پرسید: شوهرت را چگونه یافتی؟
فرمود: «خیر بعل»، بهترین شوهر است. (3).
معرفت فاطمه (س)
یکی از کمالات والای حضرت صدیقه زهرا علیهاالسلام عرفان و علم حقیقی او به ذات و صفات حضرت باری تعالی و همه حقائق هستی است. معرفتی که از وراء همه حجابهای ظلمانی و نورانی داشت. همه آنچه برای یک بشر رشد و تکامل تصور شود او احراز نموده بود و به مقام بلند اَمَة اللهی نائل شده بود.
دلائل گوناگون برای اثبات علم و معرفت فاطمه علیهاالسلام وجود دارد امّا آنچه برای ما مهم است مجاهده و کسب شایستگی برای کسب معرفت فاطمه زهرا علیهاالسلام میباشد که در روایات دینی معرفت او عدیل و قرین درک شب قدر شمرده شده است.
قال الصادق علیه السّلام: «هِی الصِّدیقَةُ الْکُبْری وَ عَلی مَعْرِفَتِها دارَتِ الْقُرُونُ الْاُولی».
فاطمه علیهاالسلام آن بانوی بسیار راستگوی بزرگ است که پیشینیان بر طبق شناخت از او روزگار میگذرانند.(4).
فاطمه (س) سزاوارترین زنان
زنی خدمت امام صادق علیه السّلام رسید و عرض کرد: من زنی بی همسر هستم.
امام فرمودند: منظورت چیست؟
عرض کرد: ازدواج نمیکنم و از آن دوری مینمایم، و با این کار میخواهم به مقام عالی معنوی برسم.
امام صادق علیهالسّلام فرمودند: از این عقیده دست بردار، هرگز ترک ازدواج موجب وصول به مقامات عالی معنوی نیست، اگر انسان با ترک ازدواج به چنین مقامی میرسید حضرت فاطمه علیهاالسلام سزاوارتر از تو بود که ترک ازدواج کند. چرا که هیچ کس در وصول به کمالات معنوی از فاطمه علیهاالسلام پیشی نگرفته است. (5).
حسن بصری (زاهد معروف) میگوید: در امّت اسلام هیچ کس عابدتر از فاطمه علیهاالسلام نبود، آن قدر به عبادت ایستاد که پاهایش ورم کرد.
پینوشت:
(1) الجنة العاصمة، ص 190؛ روض الفائق، ص 255 – 314.
(2) بحارالانوار، ج 16، ص 1؛ ج 43، ص 27 – 28؛ المجالس، ص 110.
(3) مناقب ابن شهر آشوب، ج 3، ص 355 – 356؛ بحارالانوار ج 43، ص 133 – 117.
(4) بحارالانوار، ج 43، ص 105؛ امالی شیخ طوسی، ص 668.
(5) وسائل الشیعه، ج 14، ص 118.