رابطه سیره حضرت فاطمه و انجام وظایف اجتماعی زنان امروز؟
چگونه میتوان بین حدیث معروف فاطمه زهرا سلام الله علیها كه میفرمایند: «بهترین زن كسی است كه مردی او را نبیند و او مردی را نبیند» و انجام وظایف اجتماعی جمع كرد؟
ممكن است در این حدیث اشاره به زنانی باشد كه مسؤولیت خاصّی در جوامع نداشتند. لذا خود فاطمه زهرا سلام الله علیها، زمانی كه احساس مسؤولیت فرمودند، هم به مسجد رفتند برای خطبه خواندن و هم برای كمك كردن به پدر بزرگوارشان هنگامی كه پیشانیشان شكسته بود به میدان جنگ احد رفتند؛ و دختران حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها هم در مواقع مختلف اقدام به خواندن خطبه كردند، در كربلا، در كوفه، در شام و در مدینه.
مجموع اینها نشان میدهد، وقتی زنان مسؤولیتی بر عهده گرفتند، میتوانند در صحنه اجتماع ظاهر شوند؛ منتها با رعایت تمام جهات شرعی در اجتماع.
اگر منظور از حدیث، ممنوعیت فعالیتهای اجتماعی زنان باشد، چگونه با سایر آموزه های دینی سازگار خواهد بود كه ناچار زنان باید خودكفا باشند و از مراجعه به مردان به جز موارد اضطرار منع شدهاند؛ مثلاً اگر خواهر پزشك نداشته باشیم به ناچار باید نزد پزشك مرد رفت و آنگاه اگر نیاز به لمس كردن باشد، حرام است. پس اگر اسلام این كار را جز در موارد اضطرار حرام دانسته است، باید طبق قاعده بانوان، پزشك و متخصص داشته باشیم.
بنابراین مقصود از حدیث مذكور و نیز آنچه كه از محتوای آن استفاده میشود، نكوهش از اختلاط زنان با مردان در روابط اجتماعی، غفلت زنان از وظایف مهم مادری و تربیتی و آنچه كه باعث انسجام و حفظ روابط خانوادگی میشود، است. (1)
پینوشت:
(1) بخشی از پاسخ از آیت الله مكارم شیرازی.