ما وسیله خدا در بین بندگان هستیم
حضرت زهرا علیهاالسلام فرموده است: سپاس بگزارید خداوندی را که به خاطر عظمت و نورانیتش تمام ساکنان آسمانها و زمین برای رسیدن به او در جستجوی وسیله‌‌اند، و ما وسیله او در بین مخلوقاتش می‌باشیم، ما برگزیدگان او، جایگاه قدس و تنزه او، و حجت او در پنهانی حق و وارثان پیامبر اوییم. (1)
دیدار ام سلمه با فاطمه سلام الله علیها
مرحوم ابن شهر آشوب در مناقب از ام سلمه نقل می‌کند:
پس از وفات رسول خدا صلی الله علیه وآله به دیدن فاطمه علیهاالسلام آمدم و حال آن حضرت را پرسیدم. فاطمه در جواب فرمود: صبح کردم در حالی که میان غم و اندوه بسیار هستم، فقدان پیغمبر و ظلمی که نسبت به وصی او انجام شده، به خدا سوگند پرده حرمتش را دریدند. مقام امامت و رهبریش را بر خلاف تنزیل کتاب خدا و تأویلی که پیغمبر از آن فرمود از دستش ربوده و از او گرفتند، و انگیزه‌ای نداشتند جز کینه‌هایی که از جنگ بدر از او داشتند. و انتقام‌‌هایی که بدین وسیله از جنگ احد می‌خواستند بگیرند، و آن کینه و انتقام‌‌ها را در دل‌های نقاق جویانه خویش پنهان کرده بودند… (2)
سستی در نماز
از حضرت زهرا علیهاالسلام نقل شده که از پدر گرامی خود رسول خدا صلی الله علیه وآله پرسیدم: پدرم! چگونه است حال آن زنان و مردانی که در نمازشان سستی می‌کنند؟ حضرت فرمود: ای فاطمه! مردان و زنانی که نماز را سبک بشمارند، خداوند آنها را به پانزده چیز مبتلا میگرداند، شش در دنیا، سه در هنگام مرگ، سه در قبر، و سه دیگر در روز قیامت، آنگاه که از قبر خارج می‌‌شوند.
اما شش چیزی که در این دنیا به ایشان می‌رسد، عبارتند از:
1- خداوند برکت را از عمرشان دریغ می‌‌دارد.
2- روزیشان را بی برکت میگرداند.
3- سیمای افراد صالح را از چهره آنها بر میگیرد.
4- عمل شایسته ای که انجام میدهند، اجر و پاداشی برایش محسوب نمی‌دارد.
5- دعایشان را به آسمان بالا نمی‌برد.
6- برایشان لذت و بهره ای از دعای صالحین نمی‌‌باشد.
اما آنهایی که هنگام مرگ به ایشان رخ می‌نمایاند:
1- در حال ذلت و خواری می‌میرند.
2- گرسنه دار فانی را وداع می‌گویند.
3- تشنه از این سرا رخت بر می‌بندند. اگر از آب‌‌های این دنیا به آنها بچشانند، تشنگی آنها بر طرف نمی‌شود.
اما آنچه در قبر به سراغ آنها می‌آید:
1- خدا ملکی را در قبر برای آزار و اذیت آنان می‌گمارد.
2- قبر را برایشان تنگ میگرداند.
3- تاریکی گورشان را فرا میگیرد.
اما آنچه که هنگام خروج از قبر در روز قیامت با آنان همراه می‌‌گردد:
1- خدا ملکی را مأمور می‌کند تا آنان را به صورت روی زمین بکشند، آن هم در حالی که مردم آنها را نظاره می‌کنند.
2- موقع حساب از آنان به شدت حساب پس میگیرد.
3- خداوند نگاه خود را از آنان دریغ می‌‌دارد و آنان را پاک نمی‌‌گرداند و برای آنان عذاب دردناک است. (3)
چهار عمل مهم موقع خواب
در خلاصة الاذکار از حضرت فاطمه علیهاالسلام روایت است که فرمود:
حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله بر من وارد شد در وقتی که رختخواب خود را پهن کرده بودم و می‌‌خواستم بخوابم. حضرت فرمود: ای فاطمه! مخواب مگر آنکه چهار عمل به جای آوری:
1- ختم قرآن کنی
2- پیغمبران را شفیعان خود گردانی.
3- مؤمنین را از خود خشنود کنی.
4- حج و عمره کنی.
این سخنان را فرمود و مشغول نماز شد. من توقف کردم تا نمازش را تمام کرد. عرض کردم: یا رسول الله! امر فرمودی به چهار چیز که من قدرت ندارم در این وقت آنها را به جا آورم، آن حضرت تبسم کرد و فرمود: دخترم! هرگاه بخوانی قل هوالله احد (سوره توحید) را سه مرتبه پس گویا ختم قرآن کرده‌ای. هرگاه صلوات بفرستی بر من و پیغمبران قبل از من، ما شفیعان تو در روز قیامت خواهیم بود. و هرگاه استغفار کنی از برای مؤمنین، پس تمامی ایشان از تو خشنود خواهند شد. و هرگاه بگویی: سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر پس حج و عمره کرده ای. (4)
گریه فاطمه سلام الله علیها برای مظلومیت علی علیه‌السلام
قال الصادق علیه‌السلام: لما حضرت فاطمه الوفات بکت! فقال لها امیرالمومنین: یا سیدتی! مایبکیک؟ قالت: ابکی لما تلقی بعدی! فقال لها: لاتبکی فواللَّه ان ذلک لصغیر عندی فی ذات اللَّه. قال: و اوصته ان لایوذن بها الشیخین ففعل؛ (5)
حضرت امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند: چون وفات فاطمه علیهاالسلام نزدیک شد، شروع به گریه کرد. امیرالمؤمنین به او گفت: ای سرور من! چرا گریه می‌کنی؟ فاطمه علیهاالسلام عرض کرد: برای مظلومیت تو گریه می‌کنم. علی علیه‌السلام فرمودند: تو گریه نکن، این مسأله در واقع برای من مهم نیست. امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند: زهرا وصیت کرد که: علی علیه‌السلام به آن دو خلیفه اجازه ندهد که در تجهیز فاطمه علیهاالسلام شرکت کنند و حضرت علی نیز چنین کرد.
وصف خود
در ابتدای وصیت فاطمه علیهاالسلام در ایام کسالتش به امیرالمومنین علیه‌السلام آمده است:
«یا ابن عم، ما عهدتنی کاذبة و لاخائنة، و لا خالفتک منذ عاشرتنی»؛
ای پسر عمو! هیچگاه مرا دروغگو و خیانتکار ندیدی، و از آن زمان که با من زندگی کردی، با تو مخالفت نکرده ام.
حضرت علی علیه‌السلام فرمود:
«معاذ الله، انت اعلم بالله و ابر و اتقی و اکرم و اشد خوفا من الله (من) ان اوبخک بمخالفتی…»؛ (6)
پناه به خدا، تو عالم تر به خدا و نیکوکارتر و پرهیزگارتر و گرامی‌تر و خوف تو از خدا بیشتر از آن است که من تو را به نافرمانی از خود سرزنش کنم…
اول همسایه، سپس خانه
«الجار ثم الدار»؛ (7)
اول همسایه، سپس خانه
بهتر برای زن
در مناقب ابن شهر آشوب آمده است: پیامبر صلی الله علیه و آله از فاطمه علیهاالسلام پرسید: چه چیز برای زن بهتر است؟ عرض کرد:
«ان لا تری رجلا، و لا یراها رجل»؛
نه او مردی را ببیند و نه مردی او را.
اینجا بود که رسول الله صلی الله علیه و آله او را در آغوش گرفت و فرمود:
«ذریة بعضها من بعض.»؛ (8)
ذریه و فرزندانی که مشابه یکدیگر هستند.
حیا
موسی بن جعفر به نقل از پدران بزرگوارش علیهمالسلام فرمود علی علیه‌السلام فرمود: نابینایی از فاطمه علیهاالسلام اجازه خواست (تا وارد خانه او شود) حضرت خود را از وی پنهان کرد (و یا پوشانید). رسول الله صلی الله علیه و آله فرمودند: چرا خود را پنهان کردی؟ او که تو را نمی‌بیند. عرض کرد:
«ان لم یکن یرانی، فانی اراه و هو یشم الریح»؛ (9)
اگر او مرا نمی‌بیند، من او را میبینم و او بوی مرا استشمام می‌کند. رسول الله صلی الله علیه و آله فرمود:
«اشهد انک بضعة منی»؛
شهادت میدهم که تو پاره تن منی.
نزدیكی زن به خدا
با سند روایت گذشته نقل شده است که علی علیه‌السلام فرمود: … رسول الله صلی الله علیه و آله از اصحاب خود پرسید: زن چه زمانی به پروردگار نزدیکتر است؟
اصحاب نتوانستند جواب دهند، فاطمه علیهاالسلام چون این سؤال را شنید، فرمود:
«ادنی ما تکون من ربها ان تلزم قعر بیتها»؛
زمانی به پروردگارش نزدیکتر است که در قعر خانهاش قرار گیرد.
رسول الله صلی الله علیه و آله فرمود:
«ان فاطمة بضعة منی»؛ (10)
فاطمه، پاره تن من است.
نتیجه اخلاص
فاطمه علیهاالسلام فرمود:
«من أصعد الی الله خالص عبادته، اهبط الله- عز و جل- له افضل مصلحته»؛ (11)
هر کس عبادت خالص خود را به سوی خدا بالا فرستد، خداوند- عزوجل- با فضیلت ترین مصحلت خود را برای او نازل می‌کند.
جایگاه علی علیه‌السلام
از فاطمه زهرا علیهاالسلام روایت شده است که فرمود: از پدرم رسول خدا صلی الله علیه و آله در مرضی که منجر به رحلتش گردید، در حالی که حجره او مملو از اصحاب بود شنیدم که فرمود: ای مردم! نزدیک است که به زودی از میان شما رخت بربندم. آگاه باشید که در میان شما کتاب پروردگار عزوجل و اهل بیتم را به یادگار می‌گذارم. آنگاه دست علی علیه‌السلام را گرفته و فرمودند:
این علی با قرآن است و قرآن با علی است. این دو از یکدیگر جدا نمیگردند تا در کنار حوض بر من وارد شوند، آنگاه است که از شما سؤال می‌کنم چرا از آن دو سرپیچی کردید؟ (12)
پدران امت
قالت فاطمة علیهاالسلام: ابوا هذه الامة محمد و علی علیهماالسلام یقیمان اودهم و ینقذانهم من العذاب الدائم ان اطاعوهما و یبیحانهم النعیم الدائم ان وافقوهما. (13)
حضرت فاطمه علیهاالسلام فرمود: پیامبر صلی الله علیه و آله و علی علیه‌السلام دو پدر این امتند، کژی ها را راست و انحرافات را اصلاح می‌نمایند. اگر مردم آن دو را اطاعت کنند، آن ها از عذاب همیشگی نجاتشان میدهند و اگر همراه و یاورشان باشند، نعمت های همیشگی خداوند را ارزانیشان میدارند.
مثل امام
قالت: فاطمة علیهاالسلام قال رسول الله صلی الله علیه و آله: مثل الامام مثل الکعبة اذ توتی و لا تاتی؛ (14)
زهرا علیهاالسلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل می‌کند: مثل امام مانند کعبه است. مردم باید در اطراف آن طواف کنند، نه آنکه کعبه دور مردم طواف کند.
اهل بیت علیه‌السلام
قالت فاطمة علیهاالسلام: و احمدوا الذی لعظمته و نوره یبتغی من فی السماوات والارض الیه الوسیله، و نحن وسیلته فی خلقه و نحن خاصته و محل قدسه و نحن حجته فی غیبه و نحن ورثة انبیائه. (15)
حضرت فاطمه علیهاالسلام می‌فرماید: ستایش کنید خداوندی را که از بزرگی و نورش هر که را در آسمان ها و زمین است، خواهان وسیله‌ای به سوی اوست و ما وسیله او در میان مردمیم. ماییم از خاصان درگاه و جایگاه قدس او و ماییم حجت و وارث پیامبران او.
سلام بر پیامبر و فاطمه سلام الله علیها
قالت فاطمة علیهاالسلام: قال ابی- و هو ذا حی-: من سلم علی و علیک ثلاثة ایام فله الجنة. قلت لها: ذا فی حیاته و حیاتک او بعد موته و موتک؟ قالت: فی حیاتنا و بعد وفاتنا. (16)
از فاطمه علیهاالسلام روایت شده است که فرمود: پدرم در حیات خود فرمود: هر که سه روز بر من و تو سلام کند، بهشت برای اوست. شخصی از حضرت پرسید. در حیات پیامبر و شما یا بعد از مرگتان؟ زهرا علیهاالسلام فرمود: در حیات و ممات ما.
یادگار پیامبر صلی الله آله و علیه و آله
شخصی به حضور فاطمه زهرا علیهاالسلام رسید و عرض کرد: ای دختر رسول خدا! آیا پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله یادگاری نزد شما گذاشته که به عنوان هدیه و تحفه به ما عنایت فرمایید؟ فاطمه زهرا علیهاالسلام به کنیزکی که در حضورش بود فرمود: آن پارچه ابریشمی را بیاور. کنیزک به جستجوی آن پرداخت ولی آن را نیافت. فاطمه علیهاالسلام بسیار ناراحت شد و فرمود: وای بر تو! سعی کن آن را پیدا کنی که آن از نظر من به منزله حسن و حسین می‌باشد. کنیزک پس از جستجو آن را پیدا کرد. پارچه ای بود که در غلاف مخصوصی قرار گرفته و در آن نوشته بود:
محمد پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: «از مؤمنان نیست فردی که همسایگان از آزار او در امان نباشند. فردی که به خدا و روز رستاخیز ایمان داشته باشد میبایست سخن خوب به زبان آورد یا سکوت اختیار نماید. خداوند انسان نیکوکار بردبار عفیف را دوست می‌‌دارد و بد زبان و چاپلوس و اصرار کننده درخواست را دشمن. حیا بخشی از ایمان است و صاحب ایمان در بهشت است و فحش نوعی از بدگویی است و بدگو در آتش است. (17)
هنگام اجابت
قالت فاطمة علیهاالسلام: سمعت النبی صلی الله علیه و آله یقول: ان فی الجمعة لساعة لا یوافقها رجل مسلم یسال الله عزوجل فیها خیرا الا اعطاه.
قالت: فقلت: یارسول الله ای ساعة هی؟ قال: اذا تدلی نصب عین الشمس للغروب.
قال: و کانت فاطمة علیهاالسلام تقول لغلامها: اصعد علی السطح، فان رأیت عین الشمس قد تدلی للغروب فاعلمنی حتی ادعو. (18)
فاطمه علیهاالسلام فرمود: از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله شنیدم که می‌فرمود: همانا در روز جمعه ساعتی است که ممکن نیست شخص مؤمن از خدای عزوجل امر و کار خیری را درخواست کند مگر این که به او ارزانی کند. حضرت زهرا علیهاالسلام می‌فرماید: به پدرم عرض کردم ای رسول خدا! این ساعت چه موقع است؟ فرمود: زمانی که نیمی از خورشید به سمت غروب نزدیک شود.
از این رو فاطمه علیهاالسلام به فرزند خود می‌فرمود: بر بام برو و اگر دیدی که نیمی از خورشید به سمت مغرب می‌رود مرا آگاه کن تا دعا کنم.
عذاب زنان گناهكار
عن عبدالعظیم الحسنی، عن محمد بن علی الرضا عن ابیه الرضا، عن آبائه عن امیرالمؤمنین صلوات الله علیهم اجمعین، قال: دخلت انا و فاطمة علی رسول الله صلی الله علیه و آله فوجدته یبکی بکائا شدیدا فقلت: فداک ابی و امی یا رسول الله صلی الله ماالذی ابکاک؟ فقال: یا علی لیلة اسری بی الی السماء رایت نساء من امتی فی عذاب شدید، فانکرت شانهن فبکیت لما رایت من شدة عذابهن.
و رایت امراة معلقة بشعرها یغلی دماغ راسها.
و رایت امراة معلقة بلسانها والحمیم یصب فی حلقها.
و رایت امراة معلقة بثدییها.
و رایت امراة تاکل لحم جسدها والنار توقد من تحتها.
و رایت امراة قد شد رجلها الی یدیها و قد سلط علیهاالحیات والعقارب.
و رایت امراة صماء عمیاء خرساء فی تابوت من نار یخرج دماغ راسها من منخرها و بدنها متقطع من الجذام والبرص.
و رایت امراة معلقة برجلیها فی تنور من نار.
و رایت امراة یقطع لحم جسدها من مقدمها و موخرها بمقاریض من نار.
و رایت امرة یحرق وجهها و یداها و هی تاکل امعاءها.
و رایت امراة راسها راس خنزیر و بدنها بدن الحمار و علیها الف الف لون من العذاب.
و رایت امراة علی صورة الکلب، والنار تدخل فی دبرها و تخرج من فیها، والملائکة یضربون راسها و بدنها بمقامیع النار.
فقالت فاطمة علیهاالسلام: حبیبی و قرة عینی اخبرنی ما کان عملهن وسیرتهن حتی وضع الله علیهن، هذا العذاب؟
فقال: یا بنتی، اما المعلقة بشعرها، فانها کانت لا تغطی شعرها من الرجال.
و اما المعلقة بلسانها، فانها کانت توذی زوجها.
و اما المعلقة بثدییها، فانها کانت تمتنع من فراش زوجها.
و اما التی کان تاکل لحم جسدها فانها کانت تزین بدنها للناس.
و اما المعلقة برجلیها، فانها کانت تخرج عن بیتها بغیر اذن زوجها.
و اما التی شدت یداها الی رجلیها، و سلط علیها الحیات والعقارب، فانها کانت قذرة الوضوء قذرة الثیاب و کانت لا تغتسل من الجنابة والحیض و لا تتنظف و کانت تستهین بالصلاة.
و اما العمیاء الصماء الخرساء، فانها کانت تلد من الزنا، فتعلقه فی عنق زوجها.
و اما التی تقرض لحمها بالمقاریض، فانها کانت تعرض نفسها علی الرجال.
و اما التی کانت یحرق وجهها و بدنها و هی تاکل امعاءها، فانها کانت قواده.
و اما التی کان راسها راس خنزیر و بدنها بدن الحمار، ففانها کانت نمامة، کذابه.
و اما التی کانت علی صورة الکلب والنار تدخل فی دبرها و تخرج من فیها، فانها کانت مغنیة نواحة حاسدة.
ثم قال: ویل لامراة اغضبت زوجها و طوبی لامراة رضی عنها زوجها. (19)
امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمود: من و فاطمه علیهاالسلام نزد رسول صلی الله علیه و آله رفتیم در حالی که به شدت میگریست من عرض کردم: پدر و مادرم فدای شما باد ای رسول خدا! چه باعث گریه شما شده است؟ حضرت فرمود: ای علی! در شبی که مرا به آسمان (معراج) بردند، زنانی از امت خود را در عذابی شدید دیدم و آن چنان سخت و دردناک بود که از شدت عذاب آنها به گریه افتادم.
زنی را دیدم که از موی سرش آویزان بود و در این حال مغز سر او می‌جوشید و غلیان می‌کرد.
و زنی را دیدم از زبان آویزان بود و در حلق او آب داغ و چرک آلود ریخته می‌شد.
و زنی را دیدم که از سینههایش آویزان بود.
و زنی را دیدم که گوشت بدن خود را می‌خورد در حالی که آتش از زیرش زبانه می‌کشید.
و زنی را دیدم که دو دست او به پاهایش بسته شده، مارها و عقربها بر او تسلط دارند. (و او را دم به دم نیش میزنند)
و زنی را دیدم که کور و کر و گنگ در تابوتی از آتش بود و مغز او از سوراخ های بینی او بیرون میزند و بدنش بر اثر جذام و پیسی قطعه قطعه شده است.
و زنی را دیدم که از دو پای خود در تنوری از آتش آویزان است.
زنی را دیدم که گوشت بدنش از جلو و پشت با قیچی‌هایی آتشین بریده می‌شود.
و زنی را دیدم در حالی که صورت و دستان او سوزانده می‌شود، روده‌های خود را می‌خورد.
و زنی را دیدم که سرش، سر خوک و بدنش بدن الاغ بود و در هزاران هزار انواع عذاب قرار داشت.
و زنی را دیدم که به صورت سگ که آتش از مخرج او وارد و از دهانش خارج می‌شد و در همین حال ملائکه با گرزهایی از آتش بر سر و بدن او می‌کوبیدند.
سپس فاطمه علیهاالسلام خطاب به رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: ای حبیب من و ای نور چشمانم! مرا مطلع ساز که عمل و روش این زنان چه بوده که خداوند بر آنان عذابی قرار داده است؟
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: دخترم! آن زنی که از موی سر آویزان بود، زنی بود که موهایش را از مردان نامحرم نمیپوشاند.
و آن زنی که زبانش آویزان بود، زنی بود که (با زبان) شوهر خود را میآزرد.
و آن زنی که از سینههایش آویزان بود، زنی بود که از همخوابگی با شوهرش امتناع می‌کرد.
و آن زنی که گوشت بدنش را می‌خورد، زنی بود که بدنش را برای مردم زینت می‌کرد.
و آن زنی که از پاها آویزان بود. زنی بود که بدون اجازه همسرش از خانه بیرون میرفت.
و آن زنی که دستهایش به پاهایش بسته بود و مارها و عقربها بر او مسلط بودند، زنی بود که در شستشوی خود و لباسش از آب ناپاک استفاده می‌کرد و از جنابت و حیض، غسل نمی‌کرد و اهل نظافت و پاکیزگی نبود و نماز را سبک میشمرد.
و آن زنی که کور و گنگ و لال در تابوتی از آتش بود، زنی بود که از زنا حامله شده و بچه نامشروع خود را بچه شوهر قلمداد کرده و بر گردن شوهرش میگذاشت.
و آن زنی که گوشتهایش با قیچی های آتشین چیده می‌شد، زنی بود که خودش را به مردان عرضه می‌کرد.
و آن زنی که صورت و دستهایش سوزانده می‌شد و رودههایش را می‌خورد، زنی بود که واسطه گری می‌کرد و زن و مرد نامحرمی را به حرام به هم میرساند.
و آن زنی که سرش سر خوک و بدنش، بدن الاغ بود، زنی بود سخن چین و دروغ گو.
و آن زنی که به صورت سگ بود و آتش از مخرج او داخل و از دهانش خارج می‌شد، زنی بود که آوازه خوانی و نوحه گری به باطل می‌کرد و حسادت میورزید.
آن گاه رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: وای بر زنی که شوهرش را به غضب آورد و خوشا به حال زنی که شوهرش از او راضی باشد.
وصف امیرالمؤمنین علیه‌السلام
قالَتْ علیهاالسلام: وَهُوَ الامامُ الرَبّانی، وَالْهَیکَلُ النُّورانی، قُطْبُ الا قْطابِ، وَسُلالَةُ الاْ طْیابِ، النّاطِقُ بِالصَّوابِ، نُقْطَةُ دائِرَةِ الامامَةِ. (20)
در تعریف امام علی علیه‌السلام فرمود: او پیشوایی الهی و ربّانی است، تجسّم نور و روشنایی است، مرکز توجّه تمامی موجودات و عارفان است، فرزندی پاک از خانواده پاکان می‌باشد، گوینده ای حقگو و هدایتگر است، او مرکز و محور امامت و رهبریت است.
تمام سعادت
قالَتْ علیهاالسلام: إنَّ السَّعیدَ کُلَّ السَّعیدِ، حَقَّ السَّعیدِ مَنْ أحَبَّ عَلیا فی حَیاتِهِ وَ بَعْدَ مَوْتِهِ. (21)
همانا حقیقت و واقعیت تمام سعادت‌ها و رستگاری‌ها در دوستی علی علیه‌السلام در زمان حیات و پس از رحلتش خواهد بود.
بهترین افراد بهشت
قالَتْ علیهاالسلام: شیعَتُنا مِنْ خِیارِ أهْلِ الْجَنَّةِ وَکُلُّ مُحِبّینا وَ مَوالی اَوْلیائِنا وَ مُعادی أعْدائِنا وَ الْمُسْلِمُ بِقَلْبِهِ وَ لِسانِهِ لَنا. (22)
شیعیان و پیروان ما و همچنین دوستداران اولیاء ما و آنان که دشمن دشمنان ما باشند، نیز آنهایی که با قلب و زبان تسلیم ما هستند بهترین افراد بهشتیان خواهند بود.
دعای مستجاب
قالَتْ علیهاالسلام: وَاللّهِ یابْنَ الْخَطّابِ لَوْلا إنّی أکْرَهُ أنْ یصیبَ الْبَلاءُ مَنْ لاذَنْبَ لَهُ، لَعَلِمْتَ أنّی سَأقْسِمُ عَلَی اللّهِ ثُمَّ أجِدُهُ سَریعَ الاْجابَةِ. (23)
حضرت به عمر بن خطّاب فرمود:
سوگند به خداوند، اگر نمی‌‌ترسیدم که عذاب الهی بر بی گناهی نازل گردد؛ متوجّه می‌‌شدی که خدا را قسم می‌‌دادم و نفرین می‌کردم. و می‌دیدی چگونه دعایم سریع مستجاب میگردید.
نفرین در نماز
قالَتْ علیهاالسلام: وَاللّهِ، لاکَلَّمْتُکَ أبَدا، وَاللّهِ لاَدْعُوَنَّ اللّهَ عَلَیکَ فی کُلِّ صَلوةٍ. (24)
پس از ماجرای هجوم به خانه حضرت، خطاب به ابوبکر کرد و فرمود: به خدا سوگند، دیگر با تو سخن نخواهم گفت، سوگند به خدا، در هر نمازی تو را نفرین خواهم کرد.
آزار به پاره تن پیامبر صلی الله آله و علیه و آله
قالَتْ علیهاالسلام:
إنّی أُشْهِدُاللّهَ وَ مَلائِکَتَهُ، أنَّکُما اَسْخَطْتُمانی، وَ ما رَضیتُمانی، وَ لَئِنْ لَقیتُ النَبِی لاشْکُوَنَّکُما إلَیهِ. (25)
هنگامی که ابوبکر و عمر به ملاقات حضرت آمدند فرمود:
خدا و ملائکه را گواه می‌گیرم که شما مرا خشمناک کرده و آزرده‌اید، و مرا راضی نکردید، و چنانچه رسول خدا را ملاقات کنم شکایت شما دو نفر را خواهم کرد.
حضور در تشییع ممنوع
قالَتْ علیهاالسلام: لاتُصَلّی عَلَی اُمَّةٌ نَقَضَتْ عَهْدَاللّهِ وَ عَهْدَ أبی رَسُولِ اللّهِ فی أمیرالْمُؤمنینَ عَلی، وَ ظَلَمُوا لی حَقی، وَأخَذُوا إرْثی، وَخَرقُوا صَحیفَتی الّتی کَتَبها لی أبی بِمُلْکِ فَدَک. (26)
افرادی که عهد خدا و پیامبر خدا را درباره امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام شکستند، و در حقّ من ظلم کرده و ارثیه ام را گرفتند و نامه پدرم را نسبت به فدک پاره کردند، نباید بر جنازه من نماز بگذارند.
غدیر خم و عذرها
قالَتْ علیهاالسلام: إلَیکُمْ عَنّی، فَلا عُذْرَ بَعْدَ غَدیرِکُمْ، وَالاَْمْرُ بعد تقْصیرکُمْ، هَلْ تَرَکَ أبی یوْمَ غَدیرِ خُمّ لاِ حَدٍ عُذْرٌ. (27)
خطاب به مهاجرین و انصار کرد و فرمود:
از من دور شوید و مرا به حال خود رها کنید، با آن همه بی تفاوتی و سهل انگاری‌هایتان، عذری برای شما باقی نمانده است. آیا پدرم در روز غدیر خم برای کسی جای عذری باقی گذاشت؟
فلسفه ایمان، نماز، زكات، روزه و حج
قالَتْ علیهاالسلام: جَعَلَ اللّهُ الایمانَ تَطْهیرا لَکُمْ مِنَ الشِّرْکِ، وَ الصَّلاةَ تَنْزیها لَکُمْ مِنَ الْکِبْرِ، وَالزَّکاةَ تَزْکِیةً لِلنَّفْسِ، وَ نِماءً فِی الرِّزقِ، وَالصِّیامَ تَثْبیتا لِلاْخْلاصِ، وَالْحَّجَ تَشْییدا لِلدّینِ. (28)
خداوند سبحان، ایمان و اعتقاد را برای طهارت از شرک و نجات از گمراهی‌‌ها و شقاوت‌ها قرار داد و نماز را برای خضوع و فروتنی و پاکی از هر نوع تکّبر، مقرّر نمود و زکات (و خمس) را برای تزکیه نفس و توسعه روزی تعیین نمود و روزه را برای استقامت و اخلاص در اراده، لازم دانست و حج را برای استحکام اساس شریعت و بناء دین اسلام واجب نمود.
سفارش به علی علیه‌السلام
قالَتْ علیهاالسلام: یا أبَاالْحَسَنِ، إنَّ رَسُولَ اللّهِ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وَآلِهِ عَهِدَ إلَی وَ حَدَّثَنی أ نّی اَوَّلُ أهْلِهِ لُحُوقا بِهِ وَلا بُدَّ مِنْهُ، فَاصْبِرْ لاِ مْرِاللّهِ تَعالی وَارْضَ بِقَضائِهِ. (29)
فرمود: ای ابا الحسن! همانا رسول خدا با من عهد بست و اظهار نمود: من اوّل کسی هستم از اهل بیتش که به او ملحق می‌شوم و چاره ای از آن نیست، پس تو صبر نما و به قضا و مقدّرات الهی خوشنود باش.
وظیفه الهی
قالَتْ علیهاالسلام: ما صَنَعَ أبُوالْحَسَنِ إلاّ ما کانَ ینْبَغی لَهُ، وَلَقَدْ صَنَعُوا ما اللّهُ حَسیبُهُمْ وَطالِبُهُمْ. (30)
آنچه را امام علی علیه‌السلام نسبت به دفن رسول خدا و جریان بیعت انجام داد، وظیفه الهی او بوده است، و آنچه را دیگران انجام دادند خداوند آنها را محاسبه و مجازات می‌نماید.
سه چیز دوست داشتنی
قالَتْ علیهاالسلام: حُبِّبَ إلَی مِنْ دُنْیاکُمْ ثَلاثٌ: تِلاوَةُ کِتابِ اللّهِ، وَالنَّظَرُ فی وَجْهِ رَسُولِ اللّهِ، وَالاْ نْفاقُ فی سَبیلِ اللّهِ. (31)
سه چیز از دنیا برای من دوست داشتنی است: تلاوت قرآن، نگاه به صورت رسول خدا، انفاق و کمک به نیازمندان در راه خدا.
روزه دار واقعی
قالَتْ علیهاالسلام: ما یصَنَعُ الصّائِمُ بِصِیامِهِ إذا لَمْ یصُنْ لِسانَهُ وَ سَمْعَهُ وَ بَصَرَهُ وَ جَوارِحَهُ. (32)
روزه‌داری که زبان و گوش و چشم و دیگر اعضاء و جوارح خود را کنترل ننماید هیچ سودی از روزه خود نمی‌برد.
تبسم
قالَتْ علیهاالسلام: اَلْبُشْری فی وَجْهِ الْمُؤْمِنِ یوجِبُ لِصاحِبهِ الْجَنَّةَ، وَ بُشْری فی وَجْهِ الْمُعانِدِ یقی صاحِبَهُ عَذابَ النّارِ. (33)
تبسّم و شادمانی در برابر مؤمن موجب دخول در بهشت خواهد گشت، و نتیجه تبسّم در مقابل دشمنان و مخالفان سبب ایمنی از عذاب خواهد بود.
بهداشت
قالَتْ علیهاالسلام: لایلُومَنَّ امْرُءٌ إلاّ نَفْسَهُ، یبیتُ وَ فی یدِهِ ریحُ غَمَرٍ. (34)
کسی که بعد از خوردن غذا، دست‌های خود را نشوید و دستهایش آلوده باشد، چنانچه ناراحتی برایش بوجود آید کسی جز خودش را سرزنش نکند.
بخشایش گسترده الهی
قالَتْ علیهاالسلام: إنَّ اللّهَ یغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعا وَلایبالی(35).
همانا خداوند متعال تمامی گناهان بندگانش را می‌آمرزد و از کسی باکی نخواهد داشت.
حق خصوصی
قالَتْ علیهاالسلام: الرَّجُلُ اُحَقُّ بِصَدْرِ دابَّتِهِ، وَ صَدْرِ فِراشِهِ، وَالصَّلاةِ فی مَنْزِلِهِ إلا الاْمامَ یجْتَمِعُ النّاسُ عَلَیهِ.(36)
هر شخصی نسبت به مرکب سواری و فرش منزل خود و برگزاری نماز در آن از دیگری در اولویت است مگر آن که دیگری امام جماعت باشد و بخواهد نماز جماعت را اقامه نماید.
مقام شفاعت
قالَتْ علیهاالسلام: إذا حُشِرْتُ یوْمَ الْقِیامَةِ، أشْفَعُ عُصاةَ أُمَّةِ النَّبی صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَسَلَّمَ. (37)
هنگامی که در روز قیامت برانگیخته و محشور شوم، خطاکاران امّت پیامبر صلّی اللّه علیه و آله را شفاعت می‌نمایم.
نیاز میت
قالَتْ علیهاالسلام: فَأکْثِرْ مِنْ تِلاوَةِ الْقُرآنِ، وَالدُّعاءِ، فَإنَّها ساعَةٌ یحْتاجُ الْمَیتُ فیها إلی أُنْسِ الاْحْیاءِ. (38)
ضمن وصیتی به امام علی علیه‌السلام اظهار نمود: پس از آن که مرا دفن کردی، برایم قرآن را بسیار تلاوت نما، و برایم دعا کن، چون که میت در چنان موقعیتی بیش از هر چیز نیازمند به اُنس با زندگان می‌باشد.
رعایت حال شوهر
قالَتْ علیهاالسلام: یا أبَا الحَسَن، إنّی لا سْتَحی مِنْ إلهی أنْ أکَلِّفَ نَفْسَکَ مالاتَقْدِرُ عَلَیهِ. (39)
خطاب به همسرش امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام فرمود: من از خدای خود شرم دارم که از تو چیزی را در خواست نمایم و تو توان تهیه آن را نداشته باشی.
بدبختی قاتلان حسین علیه‌السلام
قالَتْ علیهاالسلام: خابَتْ أُمَّةٌ قَتَلَتْ إبْنَ بِنْتِ نَبِیها. (40)
رستگار و سعادتمند نخواهند شد آن گروهی که فرزند پیامبر خود را به قتل رسانند.
فلسفه نهی از خمر، تهمت و دزدی
قالَتْ علیهاالسلام:… وَ النَّهْی عَنْ شُرْبِ الْخَمْرِ تَنْزیها عَنِ الرِّجْسِ، وَاجْتِنابَ الْقَذْفِ حِجابا عَنِ اللَّعْنَةِ، وَ تَرْکَ السِّرْقَةِ ایجابا لِلْعِّفَةِ. (41)
خداوند متعال منع و نهی از شرابخواری را جهت پاکی جامعه از زشتی‌ها و جنایت‌ها؛ و دوری از تهمت‌‌ها و نسبت‌های ناروا را مانع از غضب و نفرین و دزدی نکردن، را موجب پاکی جامعه و پاکدامنی افراد آن قرار داد.
ریشه اختلافها
أمّاوَاللّهِ، لَوْتَرَکُوا الْحَقَّ عَلی أهْلِهِ وَاتَّبَعُوا عِتْرَةَ نَبیه، لَمّا اخْتَلَفَ فِی اللّهِ اثْنانِ، وَلَوَرِثَها سَلَفٌ عَنْ سَلَفٍ، وَخَلْفٌ بَعْدَ خَلَفٍ حَتّی یقُومَ قائِمُنا، التّاسِعُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَینِ علیهاالسلام. (42)
به خدا سوگند، اگر حقّ یعنی خلافت و امامت را به اهلش سپرده بودند؛ و از عترت و اهل بیت پیامبر صلوات اللّه علیهم پیروی و متابعت کرده بودند حتّی دو نفر هم با یکدیگر درباره خدا و دین اختلاف نمی‌‌کردند و مقام خلافت و امامت توسط افراد شایسته یکی پس از دیگری منتقل میگردید و در نهایت تحویل قائم آل محمّد عجّل اللّه فرجه الشّریف، و صلوات اللّه علیهم اجمعین میگردید که او نهمین فرزند از حسین علیه‌السلام می‌باشد.
استدلال حضرت به حدیث غدیر و حدیث منزلت
حدثتنا فاطمه بنت علی بن موسی الرضا قالت: حدثتنی فاطمه و زینب و ام کلثوم بنات موسی بن جعفر قلن حدثتنا فاطمه بنت جعفر بن محمد الصادق، حدثتنی فاطمه بنت محمد بن علی: حدثتنی فاطمه بنت علی بن الحسین قالت: حدثتنی فاطمه و سکینه ابنتا الحسین عن ام الکلثوم بنت فاطمه بنت محمد صلی الله علیه و آله عن فاطمه بنت رسول الله قالت: أنسیتم قول رسول الله صلی الله علیه و آله یوم غدیر خم: «من کنت مولاه فعلی مولاه» و قوله صلی الله علیه و آله: «انت منی بمنزله هارون من موسی»؟!(43)
فاطمه دختر امام هشتم علیه‌السلام گوید: فاطمه و زینب و ام کلثوم دختران امام هفتم علیه‌السلام برای ما از گفته فاطمه، دختر امام ششم علیه‌السلام حدیث کردند که: فاطمه دختر امام پنجم علیه‌السلام از قول فاطمه دختر امام چهارم علیه‌السلام گفت: فاطمه و سکینه دختران امام حسین علیه‌السلام از ام کلثوم دختر فاطمه زهرا علیهاالسلام نقل کردند که وی از مادر خود حضرت زهرا علیهاالسلام حدیث کرد: مادرم فاطمه زهرا علیهاالسلام (در استدلالی بر امامت امام علی علیه‌السلام) گفتند: آیا از یاد بردید گفته پیامبر صلی الله علیه و آله در روز غدیر را که فرمود: هرکس من مولای اویم علی مولای اوست و گفته دیگر رسول را که خطاب به علی علیه‌السلام فرمود: تو نسبت به من به منزله هارون نسبت به موسی هستی.
لباس و زندگی ساده حضرت
… قالت: یا رسول الله ان سلمان تعجب من لباسی، فوالذی بعثک بالحق مالی و لعلی منذ خمس سنین الا مسک کبش تعلف علیها بالنهار بعیرنا فاذا کان اللیل افترشناه و ان مرفقتنا لمن أدم حشوها لیف فقال النبی صلی الله علیه و آله: یا سلمان ان ابنتی لفی الخیل السوابق… (44)
آیه ای درباره جهنم بر پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شد. پیامبر، شدیداً گریه کردند. اصحاب نیز از گریه پیامبر به گریه افتادند. ولی نمیدانستند چه آیهای نازل شده و کسی نیز نمی‌توانست از پیامبر، علت گریه را جویا شود.
بعضی از اصحاب، نزد فاطمه علیهاالسلام رفتند و گریه پیامبر را با فاطمه علیهاالسلام مطرح کردند زهرا علیهاالسلام خود را با پارچه کهنه ای که دوازده جای آن پاره شده بود و آن را با بندهایی از شاخه درخت خرما دوخته بود پوشاند و نزد پیامبر آمد. سلمان، این لباس را که بر تن زهرا علیهاالسلام دید گریه اش گرفت و با شگفتی گفت: دختران قیصر و کسری در حریر زندگی می‌کنند ولی دختر پیامبر با چنین لباسی به سر میبرد. حضرت زهرا علیهاالسلام که نزد پیامبر آمد و فرمود: ای پیامبر خدا! سلمان از لباس من شگفت زده شده است ولی به خدایی که تو را به حق برانگیخت پنج سال است که من و علی تنها یک پوست میش داریم که روزها شترمان روی آن علف می‌خورد و شب که می‌شود فرشش می‌سازیم و پشتی ما پوستی است که درونش لیف خرما است. پیامبر فرمود: ای سلمان! دخترم از پیشتازان است.
شیعه واقعی
مردی به همسرش گفت: نزد حضرت فاطمه، دختر رسول خدا برو و از او درباره من بپرس که آیا از شیعیانشان هستم یا نه؟ آن زن آمد و سوالش را پرسید.
قالَتْ علیهاالسلام: إنْ کُنْتَ تَعْمَلُ بِما أمَرْناکَ وَ تَنْتَهی عَمّا زَجَرْناکَ عَنْهُ، فَأنْتَ مِنْ شیعَتِنا، وَ إلاّ فَلا. (45)
حضرت فرمود: به شوهرت بگو: اگر به دستورهای ما عمل می‌کنی و از آنچه تو را باز میداریم خود را باز میگیری تو از شیعیان مایی وگرنه نیستی.
آن زن بازگشت و این سخن را برای شوهر خویش باز گفت. شوهر گفت: وای بر من! چه کسی است که از گناه و خطا جدا باشد؟ در نتیجه، من جاودان در آتش هستم چرا که هر کس از شیعیان آنان نیست در آتش مخلد خواهد بود.
آن زن به نزد حضرت بازگشت و گفته شوهرش را برای حضرت بازگفت.
حضرت فرمود: به او بگو: چنین نیست. شیعیان ما از بهترین بهشتیان هستند ولی هر کس که ما را دوست بدارد و با دوستان ما دوست و با دشمنان ما دشمن باشد و با دل و زبان در اختیار ما باشد اگر با اوامر و نواهی ما مخالفت کند اینان اهل بهشتند ولی پس از آنکه با دیدن بلاها و سختیها با آنکه در صحنه قیامت با اقسام شدائد و یا در طبقه رویین جهنم از گناهان خویش پاک شوند تا ما آنان را به دلیل محبتی که به ما دارند از جهنم نجات دهیم و آنان را به حضور خودمان بیاوریم.
یاد خاطرههای حضور پیامبر
علی بن ابراهیم، عن أبیه، عن ابن ابی عمیر، بن هشام بن سالم، عن أبی عبدالله علیه‌السلام قال: سمعته یقول: عاشت فاطمه علیهاالسلام بعد أبیها خمسه و سبعین یوما لم ترکاشرة و لاضاحکة تأتی قبور الشهداء فی کل جمعة مرتین الاثنین و الخمیس فتقول: ههنا کان رسول الله صلی الله علیه و آله ههنا کان المشرکون. (46)
امام صادق فرمود: حضرت فاطمه علیهاالسلام هفتاد و پنج روز پس از پیامبر صلی الله علیه و آله زیستند. در این مدت هرگز شاد و خندان نبودند. در هر هفته دو بار روزهای دوشنبه و پنج شنبه به زیارت قبور شهیدان (در احد) می‌آمدند و میفرمودند: اینجا پیامبر خدا صلی الله علیه و آله بود و اینجا مشرکان بودند.
صلوات بر فاطمه سلام الله علیها
علی علیه‌السلام از حضرت فاطمه علیهاالسلام نقل کند که رسول خدا صلی الله علیه و آله به من فرمود: ای فاطمه! هر کس بر تو صلوات فرستد خداوند او را خواهد بخشید و او را به من در هر جای بهشت که باشم ملحق خواهد کرد. (47)
شیعیان علی علیه‌السلام
زینب، از حضرت فاطمه دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله روایت کرده که آن حضرت به علی علیه‌السلام فرمود: ای اباالحسن! همانا تو و شیعیانت در بهشت خواهید بود. (48)
اذان بلال
پس از وفات رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله، حضرت فاطمه علیهاالسلام به یاد دوران با شکوه و پر عظمت اسلام و نبوت افتاد و فرمود:
قالت: «انی اشتهی ان اسمع صوت مؤذن ابی صلی الله علیه و آله بالاذان»؛(49)
بسیار دوست دارم که صدای اذان (بلال)، مؤذن پدرم را که درود خدا بر او و اهل بیت او باد، بشنوم.
لذت حضور
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله روزی از دخترش پرسید:
چه درخواست و حاجتی داری؟ هم اکنون فرشته وحی در کنار من است و از طرف خدا پیام آورده است! تا هر چه بخواهی تحقق پذیرد.
فاطمه علیهاالسلام پاسخ داد:
«شغلنی عن مسئلته لذة خدمته، لا حاجة لی غیر النظر الی وجهه الکریم»؛ (50)
لذتی که از خدمت به حضرت حق میبرم، مرا از هر خواهشی باز داشته است. حاجتی جز این ندارم که پیوسته ناظر جمال زیبا و والای خداوند باشم.
شكرگزار
روزی پیامبر صلی الله علیه و آله وارد منزل فاطمه علیهاالسلام شد، دخترش را دید که روی زمین نشسته، با یک دست فرزندش را در آغوش گرفته شیر میدهد، و با دست دیگر با آسیای دستی گندمها را آرد می‌کند، اشک در چشمان رسول خدا صلی الله علیه و آله حلقه زد و فرمود:
«یا بنتاه تجعلی مرارة الدنیا بحلاوة الاخرة»؛
دخترم! تلخی ها و مشکلات دنیا را به یاد شیرینی و سعادت بهشت بر خود گوارا ساز.
حضرت فاطمه علیهاالسلام در جواب پدر فرمود:
«یا رسول الله، الحمد لله علی نعمائه و الشکر لله علی آلائه»؛
ای رسول خدا! حمد و شکر و سپاس سزاوار خداست، در برابر نعمتهای بیکران او. (51)
رد عذرها
در برابر گروهی که می‌خواستند عذر تقصیر بیاورند، و گذشته‌ها را به گونه ای فراموش نمایند، فرمود:
«تعلمون ان عمر جاءنی و حلف لی بالله ان عدتم لیحرقن علیکم البیت؟»(52)
شما میدانید که عمر پشت درب خانه ما آمد و سوگند یاد کرد که اگر از بیعت سرپیچی کنم، خانه را بر سر ما آتش خواهد زد.
احسان به سادات
فاطمه علیهاالسلام از امیرالمؤمنین علیه‌السلام روایت نموده که پیامبر خدا فرمودند: چه کسی است که فردی از فرزندانم را احسان کند و بر احسانش پاداشی نگرفته باشد؟ پس اگر پاداشی نگرفته باشد من به او به سبب آن عملش پاداش خواهم داد. (53)
ارزش پاسخ به پرسشها
زنی به خدمت حضرت زهرا علیهاالسلام شرفیاب شد و عرضه داشت: مادری دارم بیمار و رنجور که در نمازش با مشکلاتی مواجه است. مرا نزد شما فرستاد تا پاسخ پرسشش را از شما دریافت کنم. فاطمه زهرا علیهاالسلام پرسش او را پاسخ دادند؛ اما زن پرسش دیگری را مطرح نمود و حضرت پاسخ گفتند. آن زن بدین منوال پرسشها را با حضرت در میان می‌نهاد تا بالغ بر ده عدد گردید و حضرت به تمامی آنها پاسخ‌‌های در خور دادند. آن زن به سبب کثرت سؤال شرمنده گردید و گفت: ای دخت فرستاده خدا، بیش از این مزاحم نمیشوم.
فاطمه زهرا علیهاالسلام فرمود: هر سؤالی به ذهنت می‌رسد در میان بگذار و از بازگو کردن آن شرمگین مباش. اگرکسی در مدت یک روز، بار گران و سنگینی را بر دوش بکشد و آن را به بالای بام خانه ای رساند و در برابر آن پاداشی معادل با یک هزار دینار زر ستاند آیا تحمل رنج و زحمت حمل بار گران بر او ناگوار و دور از طاقت است؟! آن زن عرضه داشت: خیر. پس حضرت فرمود: من هم خود را اجیر خداوند قرار دادم. پاداش من در برابر پاسخ به هر سؤال، فزونتر از تمامی مروارید‌هایی است که فاصله موجود میان زمین و آسمان را پر می‌کند.
پس شایسته و سزاوار است که این بار بر من سنگینی ننماید! من شنیدم که پدرم رسول خدا می‌فرمود: عالمان از شیعیان ما در روز رستاخیز محشور می‌‌شوند در حالی که به میزان وفور دانششان به لباس کرامت پوشیده می‌‌شوند. به این صورت که بر قامت هر یک از دانشمندان هزار حله و پوشاک درخشان پوشانده می‌شود. آنگاه از جانب پروردگارمان ندایی به گوش اهل محشر می‌رسد که: ای کسانی که سرپرستی یتیمان آل محمد را بر دوش گرفته‌اید یتیمانی که امامان خویش را از کف داده اند! ای دانشمندان، بدانید که اینان شاگردان شما هستند. همان شاگردانی که سرپرستیشان را بر عهده گرفته اید و آنان را تحت مراقبت خویش قرار دادید. باید شما اندام آنان را در دنیا با پوشاک گرانقدر علم و دانش بیارایید تا آنان به نوبه خود قامت شما را با چنان جامه نورانی روشنی بخشند. در روز جزا همین شاگردان صد هزار جامه و پوشش نورانی بر اندامشان می‌‌گردد که همین شاگردان به نوبه خود بر قامت شاگردانشان به همان اندازه جامههای نورانی میپوشانند. آنگاه خداوند می‌فرماید: بر قامت دانشمندانی که سرپرستی یتیمان آل محمد را بر دوش داشتند پیوسته از این خلعت بپوشانید و بر آن بیفزایید تا آنگاه که تکمیل گردد و از این جامه‌ها در حد کمال بر اندام آنان پوشانده می‌شود و این افتخار نصیب چنین کسانی است. بدینسان مقام و مرتبه آنان به کمال شایسته خود می‌رسد و بر منزلتشان نسبت به شاگردانی که سبب ساز گردیدند تا چنین جامههایی بر آنان پوشانده شود، افزوده می‌‌گردد.
آنگاه حضرت زهرا علیهاالسلام فرمودند: ای بنده خدا! هر تار و پود این جامه از تمامی‌پدیده هایی که آفتاب بر آن تابیده است یک میلیون بار با ارزش تر و گرانبهاتر است؛ چرا که تمامی پدیدههای هستی آمیخته به ظلمت و تاریکی و دستخوش کدورت و تیرگی هستند. (54)
مقام مادر
عن فاطمة علیهاالسلام: الزم رجلها فان الجنة تحت اقدامها- یعنی الوالدة- (55)
پای مادر را بگیر (کنایه از این که در خدمت مادر باش) که بهشت به زیر پایش می‌باشد.
مقام بهشتی حضرت زهرا سلام الله علیها
حضرت زهرا علیهاالسلام می‌فرماید رسول خدا صلی الله علیه و آله به من فرمود: آیا به تو بشارت بدهم که هرگاه خداوند بخواهد به همسر ولیش در بهشت تحفه و هدیهای بدهد، نزد تو کسی را میفرستد تا تو از زیور آلات خود به او بدهی. (56)
بهترین شما
قالت: «خیارکم الینکم مناکبة و اکرمهم لنسائهم»؛(57)
بهترین شما کسانی است که در برخورد با مردم نرم تر و مهربان تر است و ارزشمندترین مردم کسانی هستند که با همسرانشان مهربان و بخشنده اند.
حسنین علیه‌السلام در پناه خداوند
از فاطمه کبری علیهاالسلام روایت شده است: همانا رسول خدا برای حسن و حسین علیهماالسلام تعویذ می‌نوشت و به آنان این کلمات را تعلیم می‌داد؛ آن چنان که آنان را سوره ای از قرآن آموزش می‌داد.
حضرت در مقام آموزش به آن دو می‌فرمود:
«اعوذ بکلمات الله التامة، من شر کل شیطان و هامة، و من کل عین لامة». (58)
راز اطاعت اهل بیت علیه‌السلام
جعل اللَّه طاعتنا نظاما للملة، و امامتنا امانا من الفرقة؛ (59)
«خداوند اطاعت ما (خاندان رسالت) را برای حفظ نظام دینی جامعه قرار داد، و امامت و رهبری ما را مایه ی ایمنی از اختلاف و پراکندگی، مقرر نمود.»
فلسفه جهاد
جعل اللَّه … الجهاد عزا للاسلام، و ذلا لاهل الکفر و النفاق؛ (60)
«خداوند جهاد را سبب عزت اسلام، و مایه ذلت کافران و منافقان قرار داد.»
پینوشت:
(1) فاطمه زهرا شادمانی دل پیامبر، ص 386 به نقل از شرح نهج البلاغه، ج 16، ص 211.
(2) مناقب، ج 2، ص 205.
(3) چشمه در بستر، ص 320 به نقل از بحار الانوار، ج 80 ، ص 21.
(4) مفاتیح الجنان.
(5) بحارالانوار، ج 43، ص 218؛ عوالم، ج 11، ص 494.
(6) بحارالانوار، ج 43، ص 191، ح 20.
(7) بحارالانوار، ج 43، ص 82 ، ح 3.
(8) بحارالانوار، ج 43، ص 84.
(9) بحارالانوار، ج 43، ص 91، ح 61.
(10) بحارالانوار، ج 43، ص 92.
(11) تنبیه الخواطر، ج 2، ص 108.
(12) ینابیع المودة، ص 40.
(13) بحارالانوار، ج 23، ص 259 (به نقل از تفسیر منسوب به امام عسکری علیه‌السلام 330).
(14) بحارالانوار، ج 36، ص 353.
(15) شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 16، ص 211.
(16) المناقب، ص 363.
(17) دلائل الامامة، ص 1 (نسخه محقق، ص 65)؛ سفینة البحار، ج 1، ص 229؛ المعجم الکبیر، طبرانی، ج22، ص 413.
(18) دلائل الامامة، ص 4- 5(نسخه محقق، ص 71)؛ معانی الاخبار، ص 399.
(19) عیون اخبار الرضا علیه‌السلام، ج 2، ص 10؛ بحارالانوار، ج 8، ص 309؛ ج 100، ص 245.
(20) ریاحین الشّریعة: ج 1، ص 93.
(21) شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید: ج 2، ص 449 مجمع الزّوائد: ج 9، ص 132.
(22) بحارالانوار، ج 68، ص 155، ح 11.
(23) اصول کافی، ج 1، ص 460؛ بیت الاحزان، ص 104؛ بحارالانوار، ج 28، ص 250، ح 30.
(24) صحیح مسلم، ج 2، ص 72؛ صحیح بخاری، ج 6، ص 176.
(25) بحارالانوار، ج 28، ص 303؛ صحیح مسلم، ج 2، ص 72، صحیح بخاری، ج 5، ص 5.
(26) بیت الاحزان، ص 113؛ کشف الغمّة، ج 2، ص 494.
(27) خصال، ج 1، ص 173؛ احتجاج، ج 1، ص 146.
(28) ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312؛ فاطمة الزّهرا علیهاالسلام، ص 360، قطعه ای از خطبه طولانی و معروف آن مظلومه در جمع مهاجرین و انصار.
(29) بحار الانوار، ج 43، ص 200، ح 30.
(30) الامامة و السّیاسة، ص 30؛ بحارالانوار، ج 28، ص 355، ح 69.
(31) وقایع الایام، خیابانی، جلد صیام، ص 295.
(32) مستدرک الوسائل، ج 7، ص 336، ح 2؛ بحارالانوار، ج 93، ص 294، ح 25.
(33) تفسیر الامام العسکری علیه‌السلام، ص 354، ح 243؛ مستدرک الوسائل، ج 12، ص 262؛ بحارالانوار، ج 72، ص 401، ح 43.
(34) کنز العمّال، ج 15، ص 242، ح 40759.
(35) تفسیر التّبیان، ج 9، ص 37، س 16.
(36) مجمع الزّوائد، ج 8، ص 108؛ مسند فاطمه، ص 33 و 52.
(37) إحقاق الحقّ، ج 19، ص 129.
(38) بحارالانوار، ج 79، ص 27، ح 13.
(39) أمالی شیخ طوسی، ج 2، ص 228.
(40) مدینة المعاجز، ج 3، ص 430.
(41) ریاحین الشّریعة، ج 1، ص 312؛ فاطمة الزهراء علیهاالسلام، ص 360، قطعه‌ای از خطبه طولانی و معروف آن مظلومه.
(42) الامامة و التبصرة، ص 1؛ بحارالانوار، ج 36، ص 352، ح 224.
(43) فاطمه الزهرا علیهاالسلام بهجة قلب مصطفی صلی الله علیه و آله، ص 271 به نقل از اسنی المطالب. ص 50.
(44) بحارالانوار، ج 8 ، ص 333، ح 62.
(45) بحارالانوار، ج 68 ص، 155، ح 11 به نقل از تفسیر امام حسن عسکری علیه‌السلام.
(46) کافی، ج 3، ص 228، ح 3.
(47) کشف الغمه، ج1، ص472.
(48) من لایحضره الفقیه، ج4، ص 531.
(49) کتاب الوافی، ج 7، ص 571، ح 6613؛ بحارالانوار، ج 43، ص 157، ح 7.
(50) ریاحین الشریعة، ج 1، ص 105.
(51) بحارالانوار، ج 43، ص 86 ؛ مناقب ابن شهر آشوب، ج 3، ص 342.
(52) بحار الانوار، ج 18، ص 313 ؛ کنز العمال، ج 5، ص 651 ح 14138.
(53) کتاب الامالی (طوسی)، ج 1:،ص 365 ؛ بحارالانوار، ج 93، ص 225، ح 23.
(54) تفسیر المنسوب للعسکری علیه‌السلام، ص 340؛ منیة المرید، ص 32؛ بحارالانوار، ج 2، ص 3، ح 3.
(55) مسند احمد؛ مسند فاطمه (سیوطی)، ص 116، ح 271؛ کنز العمال، ج 16، ص 426، ح 45443.
(56) دلائل الامامه، ص 3 ـ 4.
(57) کنز العمال، ج 7، ص 225 ؛ تاریخ بغداد، ج 12، ص 50.
(58) الذریة الطاهرة (دولابی)، ص 149؛ مسند احمد، ج 1، ص 236 ؛ ج 5: ص 230 (به نقل از ابن عباس).
(59) اعیان الشیعه، ج 1، ص 316.
(60) اعیان الشیعه، ج 1، ص 316.
